มึนกบาล…แก้น้ำแล้งที่ปลายเหตุทั้งนั้น………..โดย ปัญญา ไกรทัศน์
ในห้วงชีวิตที่มีลมหายใจ ผมเดินทางไปครบ 77 จังหวัดของประเทศไทย เดินไปแวะเยือนอำเภอต่างๆ ของแผ่นดินนี่เกือบครึ่ง โดยมีเป้าหมายอยากจะพัฒนาให้เขายกระดับตัวเองเป็น
ท่องเที่ยวชุมชน
เห็นคลองส่งน้ำชลประทานหลายจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นสุพรรณบุรีที่มีเยอะมาก รอยต่อระหว่างอำเภอชุมแสง นครสวรรค์กับวัดบางคลาน พิจิตร มีคลองชลประทานแต่ไม่มีน้ำจนคลองพังแต่น้ำท่วมพิจิตรทุกปี แถวชัยนาทไล่เรียงไปยังสิงห์บุรี แถวอ่างทองไล่เรียงไปชนพระนครศรีอยุธยาและปทุมธานีรวมถึงนนทบุรี
ในภาคอิสานหลายแห่งที่เห็นรวมถึงภาคเหนือ
และภาคกลางไม่ว่าจะเป็นราชบุรี กาญจนบุรี นครปฐม เพชรบุรีกระทั่งประจวบคีรีขันธ์ก็เคยเห็น
คลองชลประทานเหล่านี้ส่วนมากเป็นคอนกรีดที่มีโครงเหล็ดมัดและหล่อแต่แนวยาวสำหรับส่งน้ำให้เกษตร
หากกรมขลประทานต้องการให้คลองส่งน้ำเหล่านี้ เป็นแหล่งต้นน้ำ ต้นทุน ก็น่าจะทำได้ โดยเกรดดินที่ทับถมในคลองส่งน้ำออกให้เหมือนเดิม และป้อนน้ำไปขังตุนเอาเอง
ผมประเมินด้วยสายตาแล้ว คาดหมายว่า หากหน้าฝน ทุกคลองส่งน้ำของกรมชลประทานตุนน้ำเอาไว้ได้ทุกแห่ง ปริมาณน้ำจะมากกว่าน้ำในเขื่อนรวมกันแล้วหลายเขื่อนทีเดียว
ผมไปยืนดูขุมเหมืองสามกอง ในเขตอำเภอเมืองภูเก็ต ในวันที่แห้งสนิทจนหมาไร้บ้าน ลงไปวิ่งเล่นกลิ้งเกลือกสะบัดเห็บ ผมเห็นอาการตื้นเขินของขุมเหมือง ก็ถามใครต่อใครหลายคนว่า ในเมื่อแหล่งน้ำดิบภูเก็ตขาดแคลน ถึงขั้นเปิดก๊อกน้ำออกมา เจอน้ำเติมสี (สกปรก) อาบและเช็ดตัวแล้ว บางวันสัญชาติลิงเกิดคือนั่งเกาตามง่ามรักแร้และหว่างขาเพราะ
คัน
เคยถามพรรคพวกว่า ทำไมภาครัฐไม่มาขุดลอก
พรรคพวกบอกว่า ขุดลอกไม่ได้ ผิดกฏหมาย เดี๋ยว สตง เล่นงาน เพราะมีบางพื้นที่เป็นของเทศบาลนคร บางพื้นที่เป็นของเทศบาลรัษฏา และบางพื้นที่เป็นของเอกชน ขืนลงไปขุดลอกจะเป็นการใช้เงินผิดประเภท
ผมเกิดอาการคันปากแต่เอามือเกาง่ามก้นแล้วถามว่า
ทำไมแต่ละหน่วยงานไม่มานั่งคุยหาทางออกของข้อกฏหมายล่ะ เชิญผู้แทนอัยการ ผู้แทน สตง ผู้แทนกรมบัญชีกลางผ่านคลังจังหวัด เชิญท้องถิ่นจังหวัด ผู้แทน ปปช ผู้แทน ปปท ผู้แทนกรมเจ้าท่า มานั่งถกกันว่า
ระเบียบล้าหลังจนถ่วงความเจริญของมวลหมู่มหาประชาชนหรือไม่
ถ้าใช่ เราควรเชิญผู้แทนของกฤษฏีกามาร่วมประชุมในครั้งถัดไป หาแนวทางในการแก้ไขข้อติดขัดนี้
การใช้เงินงบประมาณไปขุดลอกปรับปรุงคุณภาพขุมเหมืองเพื่อให้น้ำดิบมีคุณภาพและสุขอนามัยในการทำน้ำประปาให้ประชาชนที่เสียภาษีมาเป็นเงินเดือนคนคุมการบังคับใช้กฏหมาย
คงไม่ใช่คำสอนที่หล่นจากฟ้าจนแก้ไขอะไรไม่ได้
ทุกอย่างเมื่อมนุษย์เขียนขึ้นมา
มนุษย์ต้องระดมสมองและหน่วยงานที่รับผิดชอบมาแก้ไขได้ซิ ทำไมจะแก้ไขไม่ได้
ใช่หรือไม่
ฉีกรัฐธรรมนูญอันเป็นกฏหมายสูงสุดของประเทศทิ้ง และระดมพรรคพวกแต่งตั้งมาเขียนใหม่ เขายังทำได้ ไฉนระเบียบที่ขวางทางเจริญของชาวบ้าน
ถึงแก้ไม่ได้
วันนี้พอคนมีตำแหน่งหน้าที่จะหลุดจากตำแหน่ง มักเกิดความรักต่อชาวบ้านและจะอ้างว่า ถ้าเขาหลุดชาวบ้านที่สนับสนุนพวกเขามา คงไม่ยอม แต่ยามที่ชาวบ้านเดือดร้อน กลับหายหัวเกลี้ยง ถือว่า ไม่ยุติธรรม
น้ำแล้งจนแม่น้ำยมอันเป็นต้นน้ำสายหลักของประเทศแห้ง จนเดินข้ามได้คืออะไร
ทำไมช่วงเวลาที่แห้ง ไม่ลงไปขุดตรงร่องให้ลึกกว่าเดิม เราไม่เคยคิดที่จะจัดระบบน้ำหมุนเวียนนอกจากสร้างเขื่อน สร้างสนามกอล์ฟ สร้างโรงไฟฟ้า แต่ระบบการบริหารจัดการไม่เอาไหน อย่างนั้นหรือ
อดีตที่ผ่านมา กรมอุตุนิยมวิทยาจะแจ้งภาวะเมฆฝนให้กรมชลประทานพร่องน้ำแบบค่อยเป็นค่อยไป ไม่ใช่หรือ ทำไมต้องเร่งปล่อยฮวบฮาบชนิดผิดหลักวิชาการ
เรามีทาม หรือที่ชุ่มน้ำมากมาย เรามีบึงบระเพ็ด มีบึงสีไฟ สารพัดบึงที่เรามีมากมาย ทำไมเราปล่อยให้คนบุกรุกและถม ทำไมไม่มีความเด็ดขาดในการเอาผิด เพื่อขุดลอกบึงให้ลึก กว่าปกติขั้นต่ำอีกสองเมตร ไว้รองรับน้ำในหน้าน้ำหลาก เลี้ยงพันธ์ปลาเพื่อเป็นอาหารชาวบ้าน ปลูกผักบุ้ง กะเฉดเพื่อการบริโภคและการค้า จัดระเบียบการใช้ให้ดี
ผมว่า น่าจะเพียงพอต่อน้ำใช้เลี้ยงกสิกรรมและคนในชาติ
ผมไปยืนดูเทือกเขาต้นน้ำในจังหวัดน่านอันเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำน่านที่ไร้ต้นไม้ใหญ่
ผมไปยืนมองเทือกเขาค้อยันภูทับเบิกยันภูเรือที่เป็นต้นน้ำเพชรบูรณ์อันเป็นต้นสายแม่น้ำป่าสักที่โล้นไร้ต้นไม้แต่มีรีสอร์ทเกลื่อน
ผมยืนดูป่าต้นน้ำภูกระดึง ภูหลวง ป่าแถบชัยภูมิ รวมไปถึงเชียงราย แม่ฮ่องสอน
เคยถามตัวเองว่า เรามีกรมป่าไม้ กรมอุทยาน มีตำรวจ ทหารสารพัดที่ดูแลความมั่นคงของป่าได้ แต่ทำไมนับวันปล่อยป่าให้มีเอกสารสิทธิ์ และที่ดินเหล่านั้นเป็นที่ดินของคนมีอำนาจชั้นยศบรรดาศักดิ์ ทำไมไม่เอาจริงจังสักที
ปี 2538 ผมคุยกับชาวบ้านในเขตพื้นที่เพชรบูรณ์ที่ผมลงไปพบ บอกชาวบ้านว่า หากไม่ทยอยเริ่มต้นปลูกป่า สักวันเราจะเจ็บปวดเพราะไม่มีน้ำกิน
วันนี้มาถึงแล้ว
ขนาดแล้งน้ำปานนี้ ยังอุตส่าห์มีคนรุกป่าเลี้ยงไก่ ไม่เรียกคนมาช่วยปลูกป่ากันเลย
ปีนี้เป็นปีโหดที่สุด
อีกไม่นานรัฐบาลจะหาทางออกด้วยการเทงบก้อนใหญ่ไปขุดบ่อบาดาลที่เวลาชาวบ้านไปขุด ก็มีคนจับจะดำเนินคดี
มีใครคนไหนจะจริงจังปลูกป่ากันจริงๆ จังๆ มั่งไหม
